Το παραμύθι «βάλσαμο» για τα αυτιστικά παιδιά

TΗΣ ΑΡΓΥΡΩΣ ΛΥΤΡΑ

Είναι έξυπνα και ικανά. Πολύ συχνά όμως γνωρίζουν την απόρριψη επειδή δεν ξέρουν πώς να επικοινωνήσουν και δεν κατανοούν τη διαφορετική άποψη. Με όχημα τη μαγεία του παραμυθιού και τη βιωματική θεατρική αναπαράσταση μπορούν ωστόσο να ταξιδέψουν σε έναν κόσμο που δεν αντιλαμβάνονται πού βρίσκεται και πώς μπορούν να πάνε: τον κόσμο της πραγματικότητας των άλλων...

Ένα πρωτοποριακό εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας και σύνδρομο Asperger, που παντρεύει την καλλιτεχνική ευαισθησία και την επιστημονική κατάρτιση γεννήθηκε από Ελληνίδα και φιλοδοξεί να διαδοθεί σε όλο τον κόσμο.

Το «Γνωστικό Συμπεριφορικό Δράμα» (Cognitive Behaviour Drama) αποτελεί το αντικείμενο της διδακτορικής διατριβής της Χάρις Καρνέζη και είναι μια πρωτότυπη προέκταση του αναγνωρισμένου εκπαιδευτικού μοντέλου «θέατρο στην εκπαίδευση»,που μελέτησε η ίδια σε μεταπτυχιακό επίπεδο στην Ιρλανδία, έχοντας ξεκινήσει τις σπουδές της από υποκριτική στην Ελλάδα.

«Μέσα από το μεταπτυχιακό μου, διαπίστωσα τη δύναμη που έχει το θέατρο ως εκπαιδευτικό εργαλείο. Εφαρμόζοντας τη μέθοδο σε παιδιά με αυτισμό και σύνδρομο Asperger, είδα πόσο μαγεύονταν από το θέατρο, πώς το παραμύθι μπορεί να γίνει γι’ αυτά κίνητρο επικοινωνίας» λέει η Δρ Καρνέζη και εξηγεί: «Το μοντέλο στηρίζεται στην ιδέα ότι τα παιδιά αποκτούν έναν στόχο μέσα από το παραμύθι. Για παράδειγμα, πώς θα βρουν τους φίλους τους που έχουν εξαφανιστεί, πώς θα κάνουν το μαγικό χαλί να πετάξει, πώς θα κάνουν να λειτουργήσει το εργοστάσιο σοκολάτας. Το παραμύθι τους δίνει το λόγο να ξεπεράσουν τις δυσκολίες τους αναπτύσσοντας παράλληλα την αυτοπεποίθησή τους. Η διαφορά με τις παραδοσιακές μεθόδους εκπαιδευτικής παρέμβασης είναι ότι το παιδί δεν παπαγαλίζει μια δεξιότητα με ψυχαναγκαστικό τρόπο, ανακαλύπτει το δικό του λόγο να λέει για παράδειγμα “καλημέρα”».

Η Δρ Καρνέζη εφάρμοσε το πρόγραμμά με επιτυχία επί 5,5 χρόνια στην Ιρλανδία. Στη συνέχεια παρουσίασε τη δουλειά της σε επιστημονικό συνέδριο στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας και η αναγνώριση που κέρδισε οδήγησε στη σύναψη συνεργασίας με εκπαιδευτικό οργανισμό στη Μελβούρνη, όπου σήμερα εφαρμόζει το μοντέλο σε παιδιά ενώ το διδάσκει σε επαγγελματίες ειδικής αγωγής. Στόχος της να διαδοθεί όσο το δυνατόν περισσότερο και να μην είναι η μόνη που το κατέχει.

Ο ΔΡΑΚΟΣ ΜΕ ΤΟ ΣΑΠΟΥΝΙ

   Η εφαρμογή της πρακτικής της Δρ Καρνέζη, έχει αποδείξει ότι τα ευεργετικά αποτελέσματά της μπορεί να είναι μόνιμα. Αποκαλυπτικό είναι το περιστατικό που αφηγείται για το πώς κατάφερε να βοηθήσει ένα 11χρονο παιδί να ξεπεράσει τη φοβία του για τα στεγνωτήρια χεριών:

«Εξαιτίας του φόβου του, δεν μπορούσε να πάει στην τουαλέτα του σχολείου. Μέχρι τότε, δεν το είχε βοηθήσει καμιά από τις παραδοσιακές μεθόδους. Το ζητούμενο είναι να γίνει επιλογή του ίδιου του παιδιού να ξεπεράσει τη φοβία του. Έφτιαξα, λοιπόν, μια ιστορία, όπου το παιδάκι ήταν ντετέκτιβ και έπρεπε να κάνει ένα μεγάλο ταξίδι για να βρει τους φίλους του που είχαν εξαφανιστεί. Στο δρόμο βρήκε ένα τεράστιο αποτύπωμα ποδιού που ανήκε σε ένα δράκο. Αυτός ήταν ο μόνος που μπορούσε να τον βοηθήσει να βρει τους φίλους του. Εγώ τον ρώτησα αν είναι σίγουρος ότι μπορεί να συναντήσει το δράκο, αφού είναι πολύ επικίνδυνος και βγάζει ζεστό αέρα από το στόμα. Ο στόχος του, όμως, ήταν πολύ σημαντικός κι έτσι μέσα από μια σειρά δοκιμασιών που πέρασε με επιτυχία κατόρθωσε να φτάσει μπροστά στο στεγνωτήριο χεριών, το μεταμφιεσμένο σε δράκο. Εκεί πήρε οδηγίες για το πώς θα πρέπει να του φερθεί ώστε να μην τον προσβάλει.

Έπρεπε να απλώσει στα χέρια του το μαγικό ροζ υγρό, δηλαδή το σαπούνι, και μετά να τα πλύνει με νερό, να μείνει κάτω από το στόμα του δράκου για 10 δευτερόλεπτα. Κι ο δράκος του είπε ότι αυτός ήταν ο πρώτος που δεν τον φοβήθηκε και ότι στο εξής μπορεί να τον συναντά οπουδήποτε. Από τότε το παιδί δεν φοβήθηκε ποτέ ξανά τα στεγνωτήρια χεριών και μπορούσε να επισκέπτεται την τουαλέτα κανονικά. Πριν βρεθεί μπροστά στο δράκο είπε:«δεν το πιστεύω ότι θα μιλήσω με έναν αληθινό δράκο».Όταν το κατάφερε όμως ένιωσε ότι αφού μπορεί να κάνει αυτό, μπορεί να κάνει τα πάντα».

neoscosmos